ماهی‌دار کردن سدها در ایران کاملا غیراصولی است
تاریخ انتشار: ۲۸ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۲۵۹۸۱
ایسنا/لرستان عضو هیات علمی گروه شیلات دانشکده منابع‌طبیعی دانشگاه گیلان با بیان اینکه "ماهی‌دار کردن" سدها در ایران کاملا غیراصولی است، گفت: ۱۰۰ درصد گونه‌هایی که به پشت سدها انتقال داده می‌شوند غیربومی هستند.
دکتر حامد موسوی ثابت در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص سدها و تاثیر آنها بر تنوع زیستی ماهیان ایران اظهار کرد: پروسه ساخت سد و دریاچه‌ای که پشت سدها ایجاد شده تاثیرات زیادی روی اکوسیستم، مسائل اجتماعی، اقتصادی، زمین‌شناختی، اقلیم‌منطقه، اکولوژیک و کیفیت آب می‌گذارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی با بیان اینکه آسیب‌پذیرترن گروهی که تحت تاثیر سدسازی قرار می‌گیرند ماهیان هستند، افزود: ماهیان از طرق مختلفی از جمله از بین رفتن زیستگاه، مسدود شدن مسیر مهاجرت، تغییرات دمایی و محیط تخم‌گذاری تحت تاثیرسدسازی‌ها قرار می‌گیرند.
عضو هیات علمی گروه شیلات دانشکده منابع‌طبیعی دانشگاه گیلان گفت: ماهیانی که از دریا به رودخانه و از رودخانه به دریا مهاجرت می‌کنند نیازمند یک مسیر آزاد هستند.
سدسازی تغییر یک اکوسیستم جاری به یک اکوسیستم ساکن را منجر شده است
موسوی ثابت با بیان اینکه سدسازی‌ها جلوی مهاجرت را می‌گیرند و تغییرات سویی را برای ماهیان به ویژه ماهیان مهاجر ایجاد می‌کنند، تصریح کرد: سدسازی تغییر یک اکوسیستم جاری به یک اکوسیستم ساکن را منجر می‌شوند و سبب افزایش عمق پشت سد، کاهش عمق بعد از سد، خشکسالی‌ها می‌شود که زیستگاه ماهیان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وی با بیان اینکه تا قبل از انقلاب ۱۴ سد در کشور داشتیم و پس از انقلاب پروسه سدسازی‌ها سرعت بیشتری گرفت به طوریکه براساس آخرین آمار در کشور ۵۲۰ سد ساخته شده ، ۱۴۶ سد در حال ساخت و ۶۱۱ سد در دست مطالعه هستند، ادامه داد: بیش از ۱۲۰۰ سد در کشور داریم و نیازمند آن هستیم به ضررهایی که به زیستگاه ماهیان دارند توجه کنیم.
عضو هیات علمی گروه شیلات دانشکده منابع‌طبیعی دانشگاه گیلان با بیان اینکه سد باعث مسدود شدن مسیر و جدایی اکوسیستم‌های آبی می‌شود، بیان کرد: پست سد دریاچه‌ای ایجاد می‌شود با عمق زیاد؛ رسوبات از بالادست پشت دریاچه جمع می‌شود و زیستگاه ماهیان از دست می‌رود و در پایین دست سد، در رودخانه‌های بزرگ جریان آب کم و رودخانه‌های کوچک خشک می‌شوند.
موسوی ثابت گفت: کم شدن جریان آب در رودخانه‌ها سبب می‌شود یک سری شرکت‌های سودجو از این فرصت استفاده و شروع به برداشت شن و ماسه کنند و باعث از بین رفتن اکوسیستم و نابودی زیستگاه ماهیان شود.
ایران در یک منطقه پرتنوع جغرافیایی دنیا قرار گرفته و باید قدر آن را بدانیم
وی به اثرات منفی سدها در ایران اشاره و اظهار کرد: به عنوان نمونه سد "سیوند" باعث خشک شدن دریاچه "طشک" و "بختگان" در استان فارس شده و مطالعات سدسازی در حوضه دجله به خوبی انجام نشده و دریاچه سد قبل از آبگیری روی گنبدهای نمکی افتاده و سبب شور شدن آب‌های پایین دست، از بین رفتن زمین‌های کشاورزی و زیستگاه ماهیان شده است.
این محقق و پژوهشگر اضافه کرد: سدهایی که در کشورهای همسایه ایجاد شده در یک بازه سبب خشک شدن دریاچه ارومیه و سدسازی در افغانستان سبب خشک شدن هامون شده است.
موسوی ثابت ادامه داد: تالاب "گندمان" چهارمحال و بختیاری تبدیل به چمنزار شده و این تغییرات براساس مدیریت‌ها تحت عنوان توسعه‌پایدار در کشور در حال انجام بوده و اثرات منفی را در یک پروسه کوتاه گذاشته است.
عضو هیات علمی گروه شیلات دانشکده منابع‌طبیعی دانشگاه گیلان با بیان اینکه در مدیریت منابع آب باید تجدیدنظری شود، تصریح کرد: ۳۰۰ گونه از ماهیان ایران شناسایی شده که یکصد گونه از آنها اِندمیک است و اینها نشان می‌دهد ایران در یک منطقه پرتنوع جغرافیایی دنیا قرار گرفته و باید ابعاد مختلف آن را برای تصمیم‌گیران کشور به ویژه در حوضه مدیریت آب تبیین کنیم تا از این گنجینه حفاظت شود.
دریاچه مصنوعی پشت سدها مکان مناسبی برای گونه‌های غیربومی شده است
موسوی ثابت با بیان اینکه در آبگیر و دریاچه مصنوعی پشت سدها مکان مناسبی برای گونه‌های غیربومی ایجاد می‌شود و در ایران، سازمان شیلات دستور می‌دهد که پشت سدها ماهی ریخته شود و اصطلاحا "ماهی‌دار کردن" انجام شود و این موضوع را بارها تاکید کردیم که "ماهی‌دار کردن" سدها کاملا غیراصولی است و سازمان شیلات مسئول این موضوع است.
وی گفت: در "ماهی‌دارکردن" سدها، ۱۰۰ درصد گونه‌هایی که انتقال داده می‌شوند غیربومی هستند و این انتقال سبب انتقال گونه‌های ناخواسته می‌شود و نقل وانتقال گونه‌ها بدون نظارت سازمان محیط‌زیست و دامپزشکی در کشور انجام می‌شود و این زنگ خطری برای حوضه‌های آبریزی نظیر "تیگره" است.
این محقق و پژوهشگر بیان کرد: اگر فکر حفاظتی داشتیم؛ باید گونه‌های در معرض خطر همان منطقه را جمع می‌کردیم و با نظارت انجمن‌ها و سمن‌های تخصصی در بندهایی که ایجاد می‌شود از این گونه‌ها حفاظت کنیم و این برنامه را می‌شود تعمیم داد.
چهار گونه گرمابی و یک گونه قزل‌آلا در کشور در حال جابجایی است
وی با بیان اینکه چهار گونه گرمابی و یک گونه قزل‌آلا در کشور در حال جابجایی است، که همراه اینها پنج تا شش گونه در کشور هستند که در حال پراکنش وسیع هستند و به گونه‌های مهاجم تبدیل می‌شوند.
موسوی ثابت با بیان اینکه عمدتا سدها باعث از بین رفتن گونه‌های بومی و افزایش جمعیت غیربومی‌ها شده است، یادآور شد: با توجه به اینکه سدها را دوره‌ای تخیله می‌کنند، رسوبات آنها و گل و لایی که از سد خارج می‌شود کل اکوسیستم را خفه می‌کند.
عضو هیات علمی گروه شیلات دانشکده منابع‌طبیعی دانشگاه گیلان گفت: تحقیقات نشان می‌دهد پس از گذشت ۱۵ تا ۲۰ سال از ساخت سدها ژنتیک ماهیان تحت تاثیر قرار گرفته به گونه‌ای که در ژنتیک، رشد، تخم گذاری و سلول ماهیان بالای سد و پایین سد اختلافات معنی‌داری وجود دارد.
در سدسازی‌ها به مساله ماهیان و مسیر مهاجرتی آنها توجه نشده است
وی با انتقاد از اینکه در سدسازی‌ها به مساله ماهیان و مسیر مهاجرتی آنها توجه نشده است، اضافه کرد: گونه‌های بومی اهمیت اقتصادی و اکولوژیکی خیلی زیادی دارند و پیشنهاد می‌کنیم از سدها و بندهایی که ایجاد می‌شود برای حفاظت از گونه‌های بومی استفاده شود.
این پژوهشگر با بیان اینکه خلقت هر موجودی در اکوسیستم بیهوده نیست بلکه هر کدام نقشی دارند و حفظ اینها باید از هر طریقی مدنظر باشد، یادآور شد: شاید گونه‌های غیربومی برای برخی واردکنندگان با وجود ارزهای دولتی سودآور باشد اما با حفاظت از گونه‌های بومی و جلوگیری ورود گونه‌های غیربومی میتوان از خروج ارز جلوگیری شود و به ارزش افزوده و رونق اقتصادی برسیم.
موسوی ثابت با بیان اینکه "تیلاپیلا" به عنوان یک عامل بیوتروریسم اکوسیستم تالاب‌های خوزستان را از بین برد، اضافه کرد: زنگ خطر برای حوضه‌های تیگره، خزر، به صدا درآمده است و پیگیر این موضوع از مراجع ذیصلاح هستیم.
وی گفت: در کشور نیاز به هم‌افزایی داریم و برخی از مسئولین ناآگاه هستند از اعضای هیات علمی اطلاعات می‌گیرند و در پروژه‌ها نتیجه تحقیقات را لحاظ می‌کند اما در مواردی سود کار در نشنیدن است و این موضوع تبدیل به تقابل شده است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی علمی دانشگاهی سد سیوند سازمان شیلات ماهي استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها موسوی ثابت گونه های غیربومی زیستگاه ماهیان گونه های بومی ماهی دار کردن ایجاد می شود یک اکوسیستم بین رفتن تحت تاثیر سدسازی ها پشت سدها گونه ها پشت سد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۲۵۹۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
غذا دادن غیراصولی منجر به افزایش سگ‌های پرسه‌زن می‌شود
ایسنا/خراسان جنوبی رییس مرکز بهداشت خراسان جنوبی گفت: غذا دادن غیر اصولی و خارج از پناهگاه منجر به افزایش سگ‌های بلاصاحب در سطح جامعه می‌شود، متاسفانه یکی از مهمترین دلایل افزایش سگ های بلاصاحب در سطح جامعه، غذارسانی به سگ‌ها در حاشیه شهر و روستاهای اطراف توسط افراد یا گروه‌هایی است که ناآگاهانه و از سر دلسوزی گاها مبادرت به این کار می‌کنند.
محمد ابراهیم عبدالرزاق نژاد، در گفت‌وگو با ایسنا گفت: در سال گذشته در حدود ۱۲۰۰مورد حیوان گزیدگی جهت درمان و مراقبت به مرکز بهداشت بیرجند مراجعه کردند که از این موارد نزدیک به ۳۰۰ مورد مربوط به گزش سگ های ولگرد بوده است.
وی اظهار کرد: خوشبختانه با واکسیناسیون و مراقبت بموقع هیچ مورد مثبت بیماری هاری در سال گذشته در جمعیت انسانی در شهرستان بیرجند بروز نکرده است.
عبدالرزاق نژاد بیان کرد: آموزش همگانی برای پیشگیری از گزش، جمع‌آوری سگ‌های بلاصاحب، واکسیناسیون بموقع موارد حیوان گزیده، شستشوی زخم با آب و صابون، ضدعفونی زخم و.. که خوشبختانه با اقدامات خوب صورت گرفته، در سال های اخیر گزش توسط سگ های بلاصاحب کاهش پیدا کرده است ولی گزش‌ها توسط سگ‌های صاحبدار و گربه‌ها رو به افزایش بوده است و علیرغم این افزایش با اقدامات مراقبتی مطلوب مورد هاری مثبت انسانی ناشی از گزش گربه‌ها هم در شهرستان بیرجند بروز نکرده است.
رییس مرکز بهداشت خراسان جنوبی بیان کرد: جمع آوری سگ‌های بلاصاحب و نگهداری اصولی در پناهگاه‌های استاندارد ایجاد شده توسط شهرداری بهترین راهکار در حال حاضر است.
وی بیان کرد: نگهداری سگ و سایر حیوانات در منزل، قلاده گذاری و واکسیناسیون سگ‌های گله و نگهبان،کمک گرفتن از آتش نشانی در هنگام ورود گربه‌های ولگرد به منزل مسکونی، رعایت احتیاط در هنگام انداختن زباله‌ها در سطل زباله برای پیشگیری از گزش توسط گربه‌های ولگرد، شستشوی فوری زخم‌های ناشی از گزش به مدت۱۵ دقیقه با آب و صابون، درصورت گزش مراجعه فوری به مرکز بهداشت یا بیمارستان در تمام ساعات برای تزریق واکسن هاری توصیه می‌شود.
عبدالرزاق نژاد ضمن توصیه به مردم و رستوران داران اظهار کرد: غذا دادن غیر اصولی و خارج از پناهگاه منجر به افزایش سگ‌های بلاصاحب در سطح جامعه می‌شود که متاسفانه یکی از مهمترین دلایل افزایش سگ های بلاصاحب در سطح جامعه ،غذارسانی به سگ‌ها در حاشیه شهر و روستاهای اطراف توسط افراد یا گروه هایی است که ناآگاهانه و از سر دلسوزی گاها مبادرت به این کار می‌کنند.
رییس مرکز بهداشت خراسان جنوبی بیان کرد: هرگونه کمک به تغذیه سگ‌ها و ترحم در این زمینه می‌بایست بصورت اصولی و از کانال شهرداری و پناهگاه‌ها انجام شود.همچنین از زحمات همه مسئولین خصوصا فرمانداری،دادگستری، شهرداری، دامپزشکی و ...که در این زمینه همکاری و همیاری بسیار خوبی داشته‌اند تشکر و قدردانی می‌شود.
انتهای پیام
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت